Dzisiaj chcę was zaprosić do przyjrzenia się jakie interakcje zachodzą między doświadczeniem lęku a współżyciem płciowym… a, że zachodzą to wiemy bardzo dobrze, bo większość z nas, przynajmniej raz w życiu doświadczyła lęku związanego z seksem.
CO STRACH ROBI ŻYCIU SEKSUALNEMU
Najwięcej o relacjach zachodzących między lękiem a życiem seksualnym możemy wnioskować na podstawie doświadczeń osób, które cierpią z powodu zaburzeń lękowych. Ludzie Ci, zwykle, mają trudności w sferze erotycznej. Skarżą się na niesatysfakcjonujące współżycie, osłabione libido, niemoc skoncentrowania się na tym co się właśnie dzieje w sypialni i nadmiar myśli dotyczących innych sfer życia.
Zaburzenia lękowe to cała grupa dolegliwości, są tutaj zarówno tak zwane fobie proste (np. lęk przed pająkami), jak i zespół lęku uogólnionego oraz obsesje. Obsesje to inaczej bardzo męczące, przychodzące bez woli człowieka, myśli, które powodują duży dyskomfort oraz lęk. Obsesje dzielone są dalej, w zależności od tego jaka jest treść natrętnych myśli, na mniejsze kategorie. Jedna z nich to obsesje seksualne, czyli natrętne myśli, które dotyczą aspektów związanych z seksualnością, np. obawa przed tym czy jest się osobą homoseksualną, czy nie ma się skłonności pedofilskich, myśli dotyczące czynności perwersyjnych albo zachowań seksualnie agresywnych.
A to jeszcze nie wszystkie połączenia lęku i seksualności. Jest cała grupa zaburzeń seksuologicznych, która swoje korzenie ma właśnie w doświadczanym lęku. U kobiet spotyka się pochwicę, czyli schorzenie polegające na mimowolnym zaciśnięciu mięśni uda, pośladków, krocza, które uniemożliwia penetrację. Kolejnym rodzajem schorzeń są dyspareunie, czyli bolesne współżycie – w efekcie występuje lęk przed seksem, który prowadzi do nasilenia początkowych objawów bólowych. Również w trudności ze szczytowaniem możemy znaleźć komponent lękowy – kobiety z niskim poczuciem własnej wartości, lękiem przed oceną, kompleksami, będą doświadczać większej trudności ze szczytowaniem niż panie bez tych przypadłości. Również u mężczyzn lęk w wyraźny sposób wpływa na życie seksualne. Panowie doświadczający lęku mogą również skarżyć się na zaburzenia erekcji, przedwczesny wytrysk bądź niemożliwość osiągnięcia orgazmu.
DLACZEGO STRACH I SEKS MAJĄ TYLE WSPÓLNEGO
Seksualność jest obszarem intymnym, dla niektórych ludzi wstydliwym, obwarowanym wieloma tradycjami, stereotypami, wierzeniami i zabobonami. W efekcie, kiedy spotykamy się z drugim człowiekiem, spotykamy się nie tylko z jego ciałem, ale też z tym wszystkim co on myśli i w co wierzy w sferze seksualnej. W bliskości seksualnej jesteśmy nadzy – i dosłownie, i w przenośni – opuszczamy nasze bariery ochronne, po prostu jesteśmy. Jest to piękne, ale oznacza to również, że jest to obszar bardzo podatny na zranienia.
Każdy z nas chce bezpiecznej, akceptującej intymnej relacji.
Jednak do takiej relacji trzeba dwojga. A nie zawsze to w osobie partnera/ki jest trudność. Czasem to nasze własne myśli są na tyle trudne, że uniemożliwiają nam stworzenie takiego rodzaju bliskości.
JAK SŁOWA KSZTAŁTUJĄ SEKSUALNOŚĆ
Zwrócę teraz Twoją uwagę na pewną ciekawostkę…
Czy przypadkiem kiedy byłeś/byłaś nastolatkiem rodzice nie kształtowali Twojego postrzegania seksu przez pryzmat strachu? Czy nie słyszałaś nigdy „jak zajdziesz w ciążę to na mnie nie licz” albo „jak się zarazisz jakimś syfem to będzie wstyd w mieście”? Część dziewcząt słyszy, że pierwszy stosunek jest bardzo bolesny, inne dowiadują się, że przed ślubem współżyją tylko panienki wątpliwych obyczajów (choć zwykle pada tu zdecydowanie bardziej dosadne określenie).
Rodzicom nastolatków dość łatwo przychodzi straszenie dzieci seksem. Właściwie robią to często zdecydowanie wcześniej – przekazując informacje o „złym dotyku” i konieczności pilnowania się. W ten sposób strach i seksualność przenikają się od najwcześniejszych lat życia, a przekaz ciągnie się z pokolenia na pokolenie.
Dlatego jako rodzic zwróć uwagę na swoje słowa. Zastanów się w jaki sposób mówisz o ciele, cielesności i seksualności do swojego dziecka. Jeśli widzisz u siebie nadmierne reakcje lękowe rozważ skonsultowanie się ze specjalistą i odbycie psychoterapii – dzieci „zarażają się” od nas, rodziców, stylem myślenia i patrzenia na świat. Jeśli więc rodzic jest osobą lękową, jest duże prawdopodobieństwo, że dziecko przejmie po nim tą cechę. Przyjrzyj się też treści swoich słów – czy przypadkiem nie przekazujesz stereotypów bądź mitów.
JAK CHRONIĆ DZIECI I MŁODZIEŻ
Paradoks polega na tym, że zdecydowana większość rodziców ma naprawdę dobre intencje. Jako rodzice chcemy, aby nasze dzieci były bezpieczne. To co mówimy i robimy jest więc przejawem troski. Mamy więc mechanizm, nota bene stosowany również w innych aspektach życia, że jeśli dziecko czymś nastraszymy ono będzie tego unikać. Problem polega na tym, że w efekcie takiego działania młodzi ludzie doświadczają osłabienia zadowolenia z życia seksualnego, a czasem wręcz niemożliwości współżycia.
Jak więc chronić dzieci i młodzież tak, aby z jednej strony dbać o ich bezpieczeństwo, a z drugiej strony budować w nich przekonanie, że seks jest dobry, ważny i potrzebny?
Odpowiedzią jest pozytywna edukacja seksualna. Jest ona dość prosta, bazująca na szczerości i otwartości, jednak o tyle problematyczna, że ciągle mało popularna. O pozytywnej edukacji seksualnej możesz poczytać w tym artykule, zaś o tym jak konkretnie rozmawiać z dzieckiem i w jaki sposób towarzyszyć mu w rozwoju seksualnym w sposób mądry i świadomy dowiesz się z mojej książki „Rozwój seksualny dzieci„.
W tym momencie zwykle prosicie mnie o konkretne przykłady tego co można mówić dzieciom o seksie i seksualności. Trudność ze stworzeniem takich przykładów polega na tym, że każdy z nas ma swoje podejście do seksualności, które na stałe prezentuje swoim dzieciom, nie tylko w formie werbalnej, ale też przez zachowania, mimikę, sytuacje, w które się angażuje. Dlatego nawet przykładowe wypowiedzi nie zmienią tego, co od was tak naprawdę usłyszą wasze dzieci. Aby jednak waszej potrzebie stało się zadość podaję tutaj kilka komunikatów, które mogą Ci pomóc w rozmowie z Twoim dzieckiem o seksie i seksualności, a które jednocześnie nie są oparte na lęku:
- w rozmowie o współżyciu płciowych:
– To dla mnie istotne, abyś wiedział jakie są sposoby antykoncepcji
– Rozumiem, że seks może być dość skomplikowany. Bywa skomplikowany też dla dorosłych.
– Seks jest ważnym elementem życia. To naturalne, że chcesz o nim wiedzieć więcej.
– Seks jest związany z przyjemnością fizyczną i psychiczną.
– Ludzie angażują się w relacje seksualne z różnych powodów – dla niektórych seks jest możliwy jedynie z miłości, dla innych seks nie musi być związany z takimi emocjami.
– Chciałabym, abyś znalazł/a dobrego dla siebie partnera/ke. Taką osobę, która będzie Cie szanować i akceptować oraz dbać o Twoje potrzeby emocjonalne i seksualne.
– Pierwszy raz jest ważnym doświadczeniem i niektórzy ludzie pamiętają je przez całe życie.
– Zwykle pierwsze zbliżenia intymne nie są najlepsze jakościowo bo ludzie muszą się nauczyć jak doświadczać przyjemność. Dlatego to ważne, żebyś miał/a przy sobie osobę, z którą możecie się razem pośmiać, popróbować, powygłupiać i pobawić. Z czasem, kiedy partnerzy się poznają i czują się ze sobą coraz pewniej, seks staje się lepszy.
– Jeśli chcesz zawsze możesz ze mną porozmawiać. - w rozmowie o seksualności i cielesności:
– Seksualność i seks są naturalne. Większość ludzi czuje popęd płciowy i chce go zaspokoić. Jednocześnie jakiekolwiek interakcje z drugim człowiekiem w sferze seksualnej są możliwe wyłącznie wtedy, kiedy ta osoba się na to zgodziła
– Rozmowy o seksie i seksualności są ważne.
– Ciało jest naszym domem, o który warto dbać.
– Masz prawo powiedzieć NIE
